A parroquia de Mens, no concello de Malpica, será escenario este sábado, 24 de maio, dun acto de fonda carga simbólica e cultural: a presentación do libro As Vellas de Mens, unha obra de José Manuel Fernández Pensado e Manel de Aturuxo que pon en valor a memoria e o legado das pandeireteiras da zona.
A cita terá lugar na igrexa de Santiago de Mens ás 17.30 horas, con entrada libre ata completar aforo. O acto está organizado polo Concello de Malpica e conta coa colaboración da Asociación Cultural Aturuxo.
No evento intervirán Eduardo Parga, alcalde do municipio; Isabel García, presidenta da Asociación Aturuxo; Xosé Manuel Varela, autor do prólogo da obra; e o propio autor, José Manuel Fernández.
As Vellas de Mens é un traballo que afonda no papel fundamental das mulleres da comarca na transmisión da música e da tradición oral galega, e chega nun ano especialmente significativo, despois de que as Pandeireteiras de Mens fosen homenaxeadas no Día das Letras Galegas 2025.
O libro conta cun prólogo de Xosé Manuel Varela e un epílogo a cargo de Felipe-Senén López Gómez, e forma parte da colección Letras Galegas da editorial Galaxia.
A elección da igrexa de Santiago como escenario da presentación engade un valor emocional ao acto, ao tratarse dun lugar moi vinculado á historia local e á memoria colectiva da veciñanza.
As Torres de Mens, en Malpica de Bergantiños, convertéronse este 17 de maio no epicentro da celebración do Día das Letras Galegas 2025. Este emblemático enclave acolleu o acto institucional organizado pola Xunta de Galicia, que deu inicio a unha xornada cargada de simbolismo, emoción e compromiso coa lingua e a cultura galegas.A cerimonia estivo conducida por Icía Varela, que guiou o acto con sensibilidade e solvencia. A apertura correu a cargo da Asociación Cultural Raigañas de Cerqueda e a Asociación Cultural Malante que foron as e os encargados de amenizar musicalmente o evento. Entre os asistentes estiveron o presidente da Xunta, Alfonso Rueda; o presidente da Real Academia Galega (RAG), Henrique Monteagudo; o alcalde de Malpica, Eduardo Parga e a concelleira de Cultura, Noelia Freijeiro; ademais de numerosos representantes municipais da comarca e outras autoridades.
O rexedor malpicán, Eduardo Parga, destacou a honra que supuña para el e para o municipio acoller unha celebración tan significativa, e subliñou o valor que a lingua galega ten como elemento de identidade compartida.Parga referiuse tamén ás homenaxeadas deste ano, as Pandeireteiras de Mens, ás que definiu como “memoria viva” da fala e da música tradicionais.
Apuntou que lograron converter a pandeireta e a copla nunha verdadeira forma de estar no mundo. Aproveitou tamén para agradecer á Real Academia Galega a escolla de Malpica como sede dos actos centrais, así como aos veciños, polo seu apoio constante a este tipo de celebracións.O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, quixo poñer en valor a beleza natural do lugar escollido e celebrou e agradeceu ás propietarias das Torres de Mens a súa colaboración para poder levar a cabo o evento.Rueda lembrou a importancia do legado das pandereteiras de Malpica, das que dixo que representan o talento presente en cada recuncho do país. E apelou a un pacto pola lingua baseado no consenso e no reforzo positivo, asegurando que o futuro do galego pasa por fuxir de imposicións e apostar polo acordo.Os actos continuaron no Centro Cívico de Malpica, onde a Real Academia Galega celebrou unha homenaxe ás cantareiras, símbolo da tradición oral que mantén viva a lingua.
Alí, á entrada, a música foi a cargo da Asociación Cultural e deportiva Carcaxía. As protagonistas do acto foron as Pandeireteiras de Mens, Rosa e Adolfina Casás Rama (de Cerceda) e Eva Castiñeira (de Muxía).A RAG puxo o foco no papel das mulleres na transmisión da poesía oral popular, ás que definiu como exemplo de forza, saber e identidade colectiva. A académica Ana Boullón, promotora da edición deste ano, resumiu o espírito da xornada asegurando que se trataba de celebrar o pasado cunha mirada posta no futuro. No seu primeiro discurso como presidente da RAG, Henrique Monteagudo pediu unha reformulación profunda da política lingüística, que sitúe a infancia e a mocidade no centro das accións.
Apostou por un discurso entusiasta e de compromiso real coa lingua, afastado de polémicas estériles, e centrado na normalización efectiva do galego.As Tanxugueiras foron as encargadas de abrir o acto cunha actuación na que agradeceron o legado das mulleres que lles transmitiron a lingua e a música. Reivindicaron a importancia de seguir defendendo o galego como lingua propia.No pleno académico interviñeron tamén Antón Santamarina e Xesús Alonso Montero. Ambos puxeron en valor a riqueza do cancioneiro popular e a súa pegada en figuras senlleiras como Rosalía de Castro. Santamarina evocou os seus anos de infancia na Fonsagrada, onde aprendeu cantares tradicionais que logo contribuiría a recoller e estudar da man da etnomusicóloga Dorothé Schubarth.A RAG personalizou a homenaxe en sete mulleres sen títulos nin formación académica, pero cun profundo coñecemento transmitido de xeración en xeración. Mulleres do rural, que malia ter vivido á marxe das normas sociais ou verse obrigadas a emigrar, conservaron vivo o fío da tradición.Monteagudo pechou a intervención apelando ao espírito de Castelao e de Rosalía, e afirmou que o exemplo das cantareiras segue vivo nas novas xeracións. Para o presidente da RAG, representan unha enerxía colectiva que nunca desaparece.Para pechar o acto, a voz de Icía Varela cantando o himno galego e o alcalde de Malpica, Eduardo Parga, e a concelleira Noelia Freijeiro obsequiaron aos presidentes da RAG e a Xunta con unhas pezas de barro de Buño.
O Concello de Malpica presenta, xunto coas asociacións, unha nova edición de “Nun Mar de Letras”, un programa cultural que encherá o municipio de actividades arredor da lingua, a literatura, a música e a tradición galega. Durante máis dun mes, desenvolveranse exposicións, espectáculos, presentacións de libros, obradoiros, encontros institucionais e actos festivos dirixidos a públicos de todas as idades.
Este ano será máis especial ca nunca: catro das homenaxeadas pertencen ao noso concello, e Malpica terá a honra de acoller os actos oficiais do Día das Letras Galegas. Un recoñecemento histórico que converte ao noso municipio no corazón da celebración da cultura galega.
Consulta aquí a programación detallada por datas:
Do luns 5 de maio ao domingo 15 de xuño
Exposición Canta que cadramos ben. Cantareiras: Poesía popular oral, dos Equipos de Dinamización da Lingua Galega da Dirección Xeral de Política Lingüística da Xunta de Galicia, na Biblioteca Municipal Eduardo Blanco Amor
Mércores 7 de maio
Dotación da biblioteca municipal, as bibliotecas dos centros de ensino e as asociacións de canto e danza tradicional do concello de Malpica de publicacións de cantareiras
Luns 12 de maio
Ás 10.00 e ás 12.00: Coa pandeireta na man de María Faltri, no auditorio do Centro Cívico. Representación escolar para o alumnado de infantil e primaria do CEIP Milladoiro, CEIP JRO e CRA A Nosa Señora do Faro (escola de Mens)
Xoves 15 de maio
A partir das 11.00: Festival das Letras Galegas no auditorio do Centro Cívico. Organiza: CEIP Milladoiro
Sábado 17 de maio
A partir das 11.00: Acto Institucional do Día das Letras Galegas da Xunta de Galicia nas Torres de Mens
A partir das 12.30: Pleno extraordinario da Real Academia Galega no auditorio do Centro Cívico de Malpica
A partir das 14.00:
III Gran Xantar de Mens
Polbo e churrasco a fartar
Sesión vermú con dúo
A partir das 18.00: Tardeo
As entradas pódense mercar antes do 12 de maio nos teléfonos 628 206 620 (Yaissa) e 626 355 917 (Álex). Organiza: Comisión de festas de Mens
Ás 21.00: III RUADA NUN MAR DE LETRAS no campo da festa de Mens coas actuacións de:
A.C.D. Carcaxía
A.C. Malante
Do Rivés
Caamaño&Ameixeiras
Domingo 18 de maio
Das 17.00 ás 18.30: Obradoiro de regueifa impartido por Lupe Blanco, no campo da festa de Mens. A partir de 10 anos. 30 prazas que se adxudicarán por orde de chegada
Luns 19 de maio
A partir das 10.00: Ao son das nosas pandeireteiras. Vai por elas, no campo da festa de Mens. Organiza: CRA A Nosa Señora do Faro
Martes 20 de maio
A partir das 12.00: Homenaxe das novas xeracións malpicás ás Pandeireteiras de Mens, actuacións musicais, lecturas de coplas e ofrenda floral, na igrexa de Santiago de Mens. Organiza: IES Urbano Lugrís
Sábado 24 de maio
Das 16.00 ás 21.00: O chintófano de Dorothé de Sonsoles Penadique e contacontos de María da Pontragha, no Ecomuseo do Forno do Forte. Organiza: AVSC O Quinteiro de Buño
Ás 17.30: Presentación do libroAs vellas de Mensde José Manuel Fernández Pensado, na igrexa de Santiago de Mens
Ás 19.00: Gala de fin de curso da A.C. Malante, no auditorio do Centro Cívico de Malpica. Organiza: A. C. Malante
Martes 27 de maio
Ás 12.00: Axúdame a cantar, con Felisa e Montse, no auditorio do Centro Cívico. Representación escolar para o alumnado do IES Urbano Lugrís, 5º e 6º de primaria do CEIP Milladoiro e do CEIP JRO. As/Os participantes recibirán como agasallo a publicación Agora que vén a noite de Marcos Calveiro
Venres 30 de maio
Presentación das bases e convocatoria do XX Certame de Poesía Erótica “Illas Sisargas”. Ás 12.00, no salón de plenos da casa do concello. Organiza A.C. Caldeirón
Sábado 31 de maio
Ás 19.30: Gala de fin de curso da A.C. Raigañas, no auditorio do Centro Cívico de Malpica. Organiza: A. C. Raigañas
Domingo 1 de xuño
Escora Danza
Ás 10.30: Obradoiro de Amparo Martínez, no Fogar do Pensionista da Casa do Pescador
Ás 11.30: Obradoiro de Fran Sieira, no Centro Sociocultural das Pozacas
Ás 13:30: OUSAR de Amparo Martínez, no paseo da Praia
Ás 19:00, no porto de Malpica, espectáculos:
“77.000”, do Colectivo DeXeito
“Lea”, de Adro de Baio, dirixido por Fran Sieira
(As actividades de exterior, no caso de mal tempo, trasladaranse ao auditorio do Centro Cívico)
Organiza: Escora Danza. Deputación Provincial da Coruña
Venres 6 de xuño
Ás 16.00 Maratón teatral do Obradoiro de Animación Teatral do Concello de Malpica, no auditorio do Centro Cívico. Representacións:
“Ñac-Ñac”, do grupo I do Obradoiro de Animación Teatral
“De-Función”, do grupo II do Obradoiro de Animación Teatral
“Mafia”, da Escola de Teatro ANPA As Mariñas
Sábado 7 de xuño
Ás 12.00: Presentación do libroCancioneiro Galego Serodio 1989 – 2012de Xabier Díaz, coa actuación das Cantareiras da A.C. Raigañas, no Centro Artesanía e Tradición (CAT) de Buño
Do sábado 7 ao domingo 15 de xuño
Ás 19.00: Inauguración da exposición70º aniversario da Agrupación Folklórica Aturuxo. Homenaxe ás Pandeireteiras de Mens, no espazo expositivo do Centro Cívico de Malpica
Domingo 8 de xuño
Ás 12.00 Gala de fin de curso da A.C.D. Carcaxía, no auditorio do Centro Cívico de Malpica. Organiza: A.C.D. Carcaxía
Sábado 14 de xuño
Ás 12.00: Presentación do libroSomos pandeireteirasde Mercedes Peón, Ana Romaní, Selina Otero, Andrea Nunes, María Reimóndez, Susana Sanches Arins e Natalia Balseiro, no Centro Artesanía e Tradición (CAT) de Buño
Domingo 15 de xuño
Ás 19.00: Festival 70º aniversario da Agrupación Folklórica Aturuxo. Homenaxe ás Pandeireteiras de Mens, no auditorio do Centro Cívico
O Concello de Malpica conta xa con dúas novas maquinarias ao servizo da veciñanza: un camión, adquirido por 70.785 euros, e un tractor, cun investimento de 148.588 euros. Estes vehículos están destinados a mellorar os labores de mantemento e limpeza no municipio.
A compra foi posible grazas ao convenio asinado coa Deputación da Coruña o pasado 3 de maio de 2024, a través do cal o ente provincial concedeu unha subvención nominativa de 171.659,49 euros. Esta axuda foi complementada cunha achega municipal de 45.714,05 euros, co obxectivo de completar o financiamento necesario para a adquisición dos dous vehículos.
Desde o Concello destacan que esta actuación forma parte da estratexia de renovación e mellora dos medios materiais destinados aos servizos públicos, co fin de ofrecer unha atención máis eficiente á cidadanía.
O Concello de Malpica organiza este sábado, 12 de abril, un Obradoiro de Defensa Persoal para Mulleres co obxectivo de ofrecer ferramentas básicas de autoprotección nun ambiente seguro e participativo. A actividade desenvolverase na Casa do Oleiro de Buño, en horario de 9:30 a 17:00 horas, e contará cun descanso de 40 minutos acompañado dun pequeno aperitivo.
O taller, de carácter gratuíto, está aberto a mulleres de todas as idades interesadas en adquirir nocións prácticas para mellorar a súa seguridade persoal e reforzar a confianza en situacións de risco.
As persoas interesadas poden inscribirse chamando ao número de teléfono 981 720 280 ou dirixíndose directamente ao Departamento de Servizos Sociais do Concello.
Esta iniciativa enmárcase nas políticas de igualdade impulsadas polo Concello de Malpica e conta co apoio da Xunta de Galicia e da área de Malpica Igualdade.
O Concello de Malpica de Bergantiños celebrará o próximo 3 de maio de 2025 a III Xuntanza de Maiores, unha cita xa consolidada no calendario local que reunirá ás persoas maiores do municipio nun ambiente de festa, convivencia e música en directo.
O encontro terá lugar no campo da festa de Seaia a partir das 13:00 horas, e contará coa actuación musical do Trío Rosel, que amenizará unha xornada pensada para o desfrute dos asistentes.
O menú, cun prezo de 20 euros por persoa, incluirá pratos típicos da gastronomía galega como empanada, polbo á feira e carne asada, ademais de bebidas, sobremesa e café.
As persoas interesadas en participar deberán formalizar a súa inscrición entre o 21 e o 30 de abril, ou ata completar o aforo, no Departamento de Cultura do Centro Cívico de Malpica. As prazas son limitas por rigurosa orde de inscrición.
O vindeiro 22 de marzo celebrarase a 5ª Foliada de Carcaxía, un evento xa consolidado no calendario festivo da comarca. Ademais de promover a cultura e a tradición a través da música e do baile, este ano a organización dá un paso máis incorporando o uso de vasos reutilizables, reducindo así a xeración de residuos plásticos.
Desde o Concello e a Concellería de Medio Ambiente, queremos expresar o noso agradecemento por esta acción, que contribúe a facer das festas un espazo máis sostible. Así mesmo, animamos a outras asociacións a adoptar medidas similares que permitan reducir o impacto ambiental dos eventos populares.
A 5ª Foliada de Carcaxía promete ser unha cita inesquecible, cun ambiente cheo de música, baile e agora tamén compromiso co medio ambiente. Agardamos a participación de toda a veciñanza para festexar dunha maneira responsable e sostible.
O alcalde de Malpica de Bergantiños, Eduardo Parga, e o concelleiro de Seguridade, Rodrigo Mato, estiveron hoxe cos membros de Protección Civil do municipio na recollida do novo material de sinalización proporcionado pola Consellería de Presidencia, Xustiza e Deportes, que dirixe Diego Calvo.
Este material permitirá mellorar a seguridade viaria e a xestión das emerxencias no concello, reforzando o equipamento dos servizos de Protección Civil. Desde o Concello de Malpica, agradécese o apoio da Xunta de Galicia e o compromiso dos voluntarios de Protección Civil, cuxo labor resulta fundamental para a protección da veciñanza.
O Concello de Malpica reafirma o seu compromiso coa natureza e o patrimonio cultural ao participar na 16ª edición da Primavera en Ruta, organizada por Senda Nova. Este ano, o evento celébrase baixo o lema “XUNTAS”, en homenaxe á colaboración entre entidades, asociacións e administracións locais que fan posible esta iniciativa dende hai 16 anos.
A presentación da nova edición tivo lugar no Espazo da Natureza de Oza, nun acto especial onde a rapazada da Escola Ambiental foi protagonista, convertendo a xornada nun evento de portas abertas para difundir as actividades que realizan.
Malpica únese a outros concellos colaboradores, como Carballo e A Laracha, facilitando puntos de inscrición e saídas para as rutas programadas. A iniciativa conta tamén co apoio de diversas asociacións e colectivos, tanto galegos como asturianos, consolidando así unha rede de participación activa no coñecemento e posta en valor do territorio.
Como novidade, este ano todas as rutas terán saída de bus desde o noso concello, con paradas en Malpica e Leiloio, facilitando así a participación da veciñanza.
A partir de agora, todas as persoas interesadas poderán inscribirse directamente no Concello de Malpica para participar nas diferentes andainas da Primavera en Ruta, que se desenvolverán entre marzo e maio:
Rutas da 16ª Primavera en Ruta
Ruta 1: O Son do Anllóns (Carballo, Coristanco) O río de Bergantiños Data: 23 de marzo Distancia: 16 km | Dificultade: Baixa Coa participación do Grupo Naturalista Mavea (Asturies)
Ruta 2: Camiños de Aldemunde (Cerceda, Carballo, Tordoia) O bosque na encrucillada Data: 30 de marzo Distancia: 7 km | Dificultade: Baixa Coa participación da Asociación Veciños polo Rural (Cerceda) e A. de Veciños de Aldemunde de Arriba
Ruta 3: Costa Agreste de Cerqueda e Cambre (Malpica de Bergantiños) Paisaxe malpicá Data: 6 de abril Distancia: 15 km | Dificultade: Media-baixa Coa participación da Plataforma Salvemos Peñamayor (Asturies)
Ruta 4: Ruta das Mámoas (Cabana de Bergantiños) Segredos megalíticos Data: 13 de abril Distancia: 14 km | Dificultade: Baixa
Ruta 5: Coristanco Histórico (Coristanco) Patrimonio conxunto Data: 27 de abril Distancia: 16 km | Dificultade: Media Coa participación da Asociación Lourido (Coristanco)
Ruta 6: Camiños de Caión (A Laracha, Carballo) Miradoiros do Atlántico Data: 11 de maio Distancia: 14 km | Dificultade: Baixa Coa participación do Concello de Guitiriz dentro do seu programa “Guitiriz en Ruta 2025”
Ruta 7: Terras Altas de Soneira (Zas) Zas en estado puro Data: 18 de maio Distancia: 16 km | Dificultade: Media-baixa
Ruta 8: Forza do Río Chonia (Trazo) Recunchos de Trazo Data: 25 de maio Distancia: 16 km | Dificultade: Baixa
Para máis información e inscricións, poden achegarse ás oficinas municipais do Concello de Malpica ou consultar as súas canles oficiais.
O Concello de Malpica pon en marcha unha nova campaña de trampeo da avespa velutina no marco do Programa Galego de Vixilancia e Control desta especie invasora. A iniciativa, impulsada pola Concellería de Medioambiente, busca implicar á veciñanza na loita contra esta praga que afecta á biodiversidade e á apicultura local.
Dende este martes, 12 de marzo, as persoas interesadas poden inscribirse nas oficinas xerais do Concello.
Así mesmo, lémbrase que para solicitar a retirada de niños de velutina é necesario chamar ao teléfono 012.
Este sitio utiliza cookies para mellorar a experiencia do usuario - Ocultar detalles
• Social media Facebook, Twitter e outras Redes Sociais precisan utilizar cookies para recoñecerte.
• Analytics Os datos recollidos polas cookies de Google Analytics son anónimos e só se usan para valorar a experiencia do usuario no nosa web.
• Anuncios Este sitio pode albergar publicidade propia, de afiliados, ou de redes publicitarias.
• Cookies propias Este sitio utiliza cookies propias para facilitar o acceso e mellorar a navegación e experiencia ao usuario Aviso Legal ACEPTOLeer más
Galego
Castellano
